Asbest is vroeger enorm veel toegepast op verschillende producten in Nederland. Dit komt omdat asbest bepaalde eigenschappen heeft die heel nuttig waren bij dezen producten. Zo kan asbest enorm goed tegen zuren en hoge temperaturen. Maar het is ook heel sterk, en het slijt amper. Deze eigenschappen kunnen voor sommige producten uitstekend gebruikt worden. Denk bijvoorbeeld aan brandwerende producten, zoals kleding voor brandweermannen, of afzuigkappen. Ook werd asbest vroeger gebruikt om huizen te isoleren. In eerste instantie leek asbest zich daarvoor uitstekend te lenen, het kan immers uitstekend tegen water. Later werd duidelijk dat er ook grote nadelen verbonden zijn aan de toepassing van asbest in producten.

Asbest kun je in principe onderverdelen in twee groepen, namelijk hechtgebonden asbest en losgebonden asbest. Als we het over hechtgebonden asbest hebben, gaat het om asbest dat op zo’n manier in een product verwerkt is, dat het niet vrij kan komen. Denk bijvoorbeeld aan de toepassing van asbest in cement. Deze soort asbest is niet schadelijk, aangezien het niet in direct contact staat met de lucht die wij mensen inademen. Echter, losgebonden asbest werd vroeger vaak gebruikt om isolatiemateriaal te verbeteren. Op zachte isolatieplaten en aan de onderkant van vloerbedekking werd vroeger vaak asbest toegepast om de isolatie te bevorderen. Later is gebleken dat asbest zeer ernstige ziektes kan veroorzaken bij mensen.

Wat men vroeger ook deed, is het gebruiken van spuitasbest. Dit houdt in dat de asbest op een bepaald product werd gespoten (bijvoorbeeld aan de onderkant van vloerbedekking), om de isolatie beter te maken. Spuitasbest is extreem gevaarlijk, omdat het asbest in dit geval niet vermengd is in een ander product. Kortom: het asbest heeft vrij spel in de lucht. Dit heeft in de loop der jaren duizenden mensen het leven gekost. In 1983 is de verkoop van spuitasbest officieel verboden in Nederland.

Toepassingen van asbest in isolatiemateriaal

Asbest beschikt over uitmuntende isolerende eigenschappen. Doordat het materiaal bestaat uit tal van microscopisch kleine vezels, kan het materiaal erg goed warmte vast houden en dus ook warmte binnen- of juist buitensluiten. Het is dan ook verre van verbazend dat in de tweede helft van de vorige eeuw asbest massaal gebruikt werd om voor goede isolatie te zorgen. Het ging dan niet alleen om de isolatie van bijvoorbeeld muren, maar om vrijwel elk aspect van het isoleren. Zowel qua warmte-isolatie als qua geluidsisolatie; asbest was er prima voor geschikt.

Tegenwoordig weten we dat asbest schadelijk is en denken we dus wel drie keer na voordat we het zouden gebruiken. Bovendien is asbest al sinds enkele decennia geheel verboden in Nederland en vele andere landen. Maar wat is er eigenlijk zo schadelijk aan asbest als isolatiemateriaal en waarom is het zoveel schadelijker dan bijvoorbeeld asbest dakplaten?

Waarom is asbest isolatie zo schadelijk?

Het isolerende asbest is vaak opgespoten asbest. Waar tegenwoordig veel gebruik wordt gemaakt van platen isolatiemateriaal, werd er voorheen voornamelijk isolatiemateriaal opgespoten en ingespoten. Op deze manier kon er relatief gemakkelijk een oppervlak geïsoleerd worden, waardoor de kosten – mede door de lage kostprijs van asbest – nog lager werden.

Dit opgespoten asbest is zogenaamd niet hechtgebonden asbest. Dit houdt in dat de vezels, in tegenstelling tot bijvoorbeeld dakplaten en schoorsteenpijpen, niet goed vast zitten en gemakkelijk los kunnen raken. Deze vezels zijn juist datgene dat asbest zo schadelijk maakt.

Dat is dus ook de reden dat asbest als isolatiemateriaal zo schadelijk is. Doordat het spul er zo wollig, zacht en aaibaar uitziet kun je vaak zelf ook wel zien of het gaat om het schadelijke niet hechtgebonden materiaal of het minder schadelijke hechtgebonden asbest. Maar feit blijft dat asbest – in welke vorm dan ook – schadelijk is voor de gezondheid.

Bekijk ook deze pagina’s:

• Asbest verwijderen
• Soorten asbest
• Spuitasbest
• Subsidie asbest
• Tegels
• Toepassing asbest
• Vezelachtige silicaten
• Vinyl
• Vloerbedekking
• Vormen
• Zeil